Τι γυρεύει η Ελλάδα στη Λιβύη;

• Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Καθώς η στρατιωτική πίεση στη Λιβύη εντείνεται με στόχο να αποδυναμωθεί το σύστημα εξουσίας του Καντάφι, χωρίς όμως η «διεθνής κοινότητα» να... ομονοεί ούτε για το είδος των επιθυμητών χειρισμών ούτε για την ένταση των βομβαρδισμών και την αναμενόμενη κατάληξή τους. Ειδικά στην Ελλάδα όμως έχουμε σοβαρούς λόγους για ν’ ανησυχούμε από την εμπλοκή της δικής μας χώρας σε μια υπόθεση από την οποία κανένα όφελος δεν φαίνεται να προκύπτει.
Κατ’ αρχάς στο θέμα των βομβαρδισμών με υποτιθέμενο στόχο την επιβολή μιας ζώνης αεροπορικού αποκλεισμού έχουμε πάρα πολλές διαφοροποιήσεις, με πολλές ωστόσο διαβαθμίσεις και επιχειρήματα. Από τη Ρωσία και την Κίνα έως την Ινδία και την Τουρκία όλα δείχνουν πως ούτε στο επίπεδο του ΟΗΕ ούτε σε αυτό του ΝΑΤΟ υπάρχει συναίνεση για τα επόμενα βήματα.
Ο στόχος να «εμπεδωθεί» ο εναέριος αποκλεισμός, να προκληθεί σύγχυση και διάλυση στον στρατό του Καντάφι και να διευκολυνθούν οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις να ανατρέψουν τον επί 42 χρόνια «μονάρχη» δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί να επιτευχθεί μόνο με επιθέσεις από αέρος. Όπως ομολογεί ο αρχηγός του μεικτού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ στρατηγός Μάικ Μιούλεν, η κατάληξη της στρατιωτικής επιχείρησης είναι «πολύ αβέβαιη», ενώ είναι πιθανόν να προκύψει αδιέξοδο με τον Καντάφι.
Αυτό σημαίνει πως κανείς δεν είναι βέβαιος για το αν ο ηγέτης της Λιβύης, σε αυτό το επίπεδο εξωτερικής πίεσης, θα υποχωρήσει, θα διαπραγματευθεί ή θα τα παίξει όλα για όλα προκαλώντας τους εξωτερικούς εισβολείς (συνήθεις... «απελευθερωτές») να κατέβουν στο έδαφος για την κρίσιμη αναμέτρηση.
Ούτως ή άλλως οι πληροφορίες και «ειδήσεις» των προηγούμενων ημερών δεν επέτρεπαν να σχηματίσει κάποιος μια σαφή άποψη για το τι ελέγχει η κάθε πλευρά του εμφυλίου της Λιβύης, για το επίπεδο οργάνωσης των ανταρτών ή για τον βαθμό βιαιότητας των κυβερνητικών αντιποίνων. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον υποδεχθήκαμε την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που έδωσε τη νομιμοποιητική βάση για τη στρατιωτική εμπλοκή.
Χθες στο Έθνος ο Γ. Δελαστίκ έκανε δύο πολύ χρήσιμες παρατηρήσεις:
● «Αλλάζει η φύση του πολέμου από τη στιγμή που η Λιβύη θα δεχτεί αμερικανοΝΑΤΟϊκή επίθεση. Ο εμφύλιος πόλεμος παραχωρεί τη θέση του σε εθνικό αμυντικό πόλεμο, με τον αιμοσταγή Καντάφι να ηγείται των λιβυκών δυνάμεων που αντιστέκονται στους ξένους επιδρομείς και τους αντικανταφικούς να μετατρέπονται σε δωσίλογους συνεργάτες των ξένων που επιτίθενται κατά της πατρίδας τους!».
● «Καθεστώς ανδρεικέλων της Δύσης και επομένως και του Ισραήλ επιδιώκουν να εγκαταστήσουν στη Λιβύη οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Στόχος, φυσικά, η λεηλασία των πετρελαίων της. Όπως και αν ξεκίνησαν οι αντικανταφικοί, από τη στιγμή που στην εξουσία θα τους τοποθετήσουν οι ξένοι επιδρομείς εναντίον της πατρίδας τους, αντικειμενικά δεν θα είναι τίποτα λιγότερο από τυφλά όργανα των ΗΠΑ και των Αγγλογάλλων».
Πέραν αυτών είναι εντελώς αβέβαιο το ίδιο το μέλλον της Λιβύης ανεξαρτήτως της κατάληξης που θα έχει η εν εξελίξει επέμβαση των ΗΠΑ, των Αγγλογάλλων και των προθύμων συμπαραστατών τους, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Τα προηγούμενα του Αφγανιστάν και του Ιράκ, αλλά και η εθνοτική σύνθεση της Λιβύης προϊδεάζουν για τα χειρότερα.
Εξ ίσου αβέβαιη είναι η εξέλιξη του αραβικού «ντόμινο», καθώς και παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ ενδέχεται να μην αποφύγουν τη μετάδοση του «ιού» των λαϊκών εξεγέρσεων.
Σε ένα τόσο ασταθές και ρευστό περιβάλλον εύλογη είναι η ανησυχία για την εμπλοκή της κυβέρνησης Παπανδρέου – έστω με... υποστηρικτικό ρόλο, του οποίου όμως τα όρια παραμένουν άγνωστα – στη λιβυκή κρίση στο πλευρό των δυτικών εισβολέων. Ας μην ξεχνάμε ότι ήδη εξελίσσεται η «στρατηγική» συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ, η οποία απειλεί να βγάλει την Ελλάδα από τη χορεία των παραδοσιακά φιλοαραβικών χωρών.
Οι επιλογές της κυβέρνησης λοιπόν βάζουν σε κίνδυνο τη δημόσια εικόνα της χώρας και μάλιστα σε μια εποχή που μας προϊδεάζει για ιστορικής σημασίας αλλαγές στον αραβικό κόσμο, από τις οποίες ίσως εξαρτηθεί όχι μόνο η μοίρα των αραβικών κρατών, αλλά και η εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας.
Σε αυτό το σκηνικό η Ελλάδα αναλαμβάνει ρόλο εξαρτήματος της αμερικανικής πολιτικής εγκαταλείποντας κάθε ιδέα περί αυτονομίας στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Το ίδιο έπραξε άλλωστε όταν αποκάλεσε τον αγωγό για την είσοδο του ΔΝΤ στην ευρωζώνη.
Κι όλα αυτά την ώρα που η ίδια η Ελλάδα βυθίζεται – μαζί με όλους μας – σε μια βαθύτατη και χωρίς ορατή διέξοδο οικονομική κρίση, η οποία απειλεί να τη συμπαρασύρει στην άβυσσο. Προφανώς, λοιπόν, δεν είναι και τόσο σοφό μια χώρα με έντονο μεταναστευτικό πρόβλημα – ειδικά από μουσουλμανικές χώρες – για να εκτεθεί σε ακόμη περισσότερους κινδύνους...