Στα πλαίσια των συνομιλιών για λύση του Κυπριακού η πλευρά μας υποστηρίζει την αποστρατιωτικοποίηση του Κυπριακού Κράτους. Να μην έχει ένοπλες δυνάμεις, παραμόνο αστυνομία.
Η θέση αυτή δεν είναι ορθή και πρέπει να αποσυρθεί για λόγους τους οποίους αναλύσαμε πολλές φορές σε αρθογραφία στον Τύπο. Τα επιχειρήματα σχετίζονται με την ικανότητα του κράτους να ασκεί κυριαρχία στην επικράτειά του, να προστατεύει τα εθνικά του συμφέροντα και τους πολίτες του, να έχει δυνατότητα αυτοάμυνας και να συμμετέχει πλήρως στην αρχιτεκτονική ασφάλειας της ΕΕ. Όλες αυτές οι απαιτήσεις, υπό το πρίσμα της θέσης της Κύπρου σε περιοχή μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας, του νέου περιβάλλοντος ασφάλειας όπως διαμορφώθηκε μετά τον ψυχρό πόλεμο και της στοχοθεσίας της Τουρκίας και Βρετανίας για την Κύπρο.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε σε ελληνική μετάφραση το βιβλίο του υπουργού Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, με τίτλο «Το Στρατηγικό Βάθος». Από την ανάλυση του βιβλίου εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα που σχετίζονται με την κατανόηση των επιδιώξεων της Τουρκίας σε σχέση με την Κύπρο και Ελλάδα και των κινδύνων που διατρέχει ο Ελληνισμός από την αλαζονεία και τον ηγεμονικό ρόλο, που θέλει να διαδραματίσει η εν λόγω χώρα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Οι θέσεις του ΥΠΕΞ της Τουρκίας ενισχύουν ακόμα περισσότερο την άποψη ότι θα πρέπει άμεσα να αποσύρουμε τη θέση μας για αποστρατιωτικοποίηση του Κυπριακού Κράτους. Πειστικά επιχειρήματα υπάρχουν, όχι μόνο στο ειδικό κεφάλαιο του βιβλίου για το Αιγαίο και την Κύπρο (κεφάλαιο 6), αλλά σε ολόκληρο το βιβλίο. Παραθέτω το πιο κάτω χαρακτηριστικό απόσπασμα από το κεφάλαιο 9 (σελ. 465), που αφορά στη Βοσνία και τη συμφωνία του Ντέιτον.
"... Το σημαντικότερο στοιχείο το οποίο θα διασφαλίσει την ύπαρξη της Βοσνίας, πέρα από κάθε διεθνή προσπάθεια και ειρηνευτικές συνομιλίες είναι η βούληση των Βοσνίων για πολιτική ανεξαρτησία και η έμπρακτη επιβεβαίωση τής εν λόγω βούλησης διά της στρατιωτικής ισχύος. Κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας ιστορίας κανένα έθνος δεν κατόρθωσε να εγγυηθεί την ανεξαρτησία του με τη συγκατάβαση και την κηδεμονία άλλου έθνους...".Η Τουρκία, στην περίπτωση της Βοσνίας (μουσουλμάνοι), αποφαίνεται κατηγορηματικά ότι η πολιτική ανεξαρτησία της δεν θα εξασφαλισθεί από κηδεμόνες, αλλά από τη βούληση και στρατιωτική ισχύ της ίδιας της Boσνίας. Αντίθετα, στην περίπτωση της Κύπρου, υποστηρίζει τον αφοπλισμό του Κυπριακού Κράτους και τη διατήρηση του ρόλου της Τουρκίας ως κηδεμόνα, με τη συνέχιση των συνθηκών Εγγυήσεως και Συμμαχίας.
Αυτή η θέση της Τουρκίας συνάδει με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της, από τη δεκαετία του 1950, να έχει το γεωστρατηγικό έλεγχο του νησιού και να μην αποκτήσει την πολιτική ανεξαρτησία του.
Η θέση της πλευράς μας για ένα αφοπλισμένο Κυπριακό Κράτος μετά τη λύση, το οποίο θα στερείται το δικαίωμα να έχει ένοπλες δυνάμεις (θα είναι το μοναδικό κράτος στον κόσμο που θα στερηθεί αυτό το δικαίωμα, με εξαίρεση τα προτεκτοράτα), εξυπηρετεί τις επιδιώξεις και τη στοχοθεσία της Τουρκίας. Kαταδεικνύει ανεπάρκεια στην κατανόηση των σοβαρών κινδύνων που διατρέχει ένα άοπλο κράτος για την ασφάλειά του, λανθασμένη εκτίμηση των γεωπολιτικών παραγόντων που σχετίζονται με τη στρατηγικής σημασίας θέση της Κύπρου, και υποτίμηση της τουρκικής στοχοθεσίας για την Κύπρο.
Υπάρχει αδήριτη ανάγκη να αναθεωρήσει η πλευρά μας τη θέση για αποστρατιωτικοποίηση του Κυπριακού Κράτους στα πλαίσια μιας λύσης. Το βιβλίο του ΥΠΕΞ της Τουρκίας εμπεριέχει τα πλέον πειστικά επιχειρήματα γι' αυτή την αναθεώρηση. Είναι τουλάχιστον οξύμωρο, οι θέσεις της Τουρκίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας, να συμπίπτουν στον αφοπλισμό του Κυπριακού Κράτους. Είναι κατανοητή η θέση της Τουρκίας. Πώς, όμως, είναι δυνατόν να κατανοηθεί η δική μας θέση;